Yaprakları koyu renkli, dişli kenarları tüylü olup tüylerinde bulunan formik asit, histamin, serotonin ve asetil kolinden dolayı enflamatuar etkisi ile yakıcı özelliğe sahiptir. Yapısında bol miktarda potasyum tuzlan, Ca, Mg, çinko, riboflavin, manganez, fosfor, Fe, Cu, gibi mineraller, linoleik asit, linolenik asit, palmitik asit, formik asit, pantotenik asit gibi organik asitler, provitamin A, B1, B5, α-tocopherol, K, C vitaminleri, glisin, gibi amino asitler, polisakkaritler, lignanlar, yüksek oranlarda klorofil, flavonoidler, steroller, enzimler, içeriğinde en fazla özellikle lutein, beta-karoten ve zeaksantin bulunan karotenoidler, fenilpropanlar, kumarinler, terpenoidler, lesitin ve köklerinde küçük molekül ağırlıklı bir lektin olan Urtica dioica aglütinin (UDA) biyoaktif bileşenlerini içermektedir.
Histamine Formik asit Seratonin Asetilkolin
Isırgan otunun yaprak ve köklerinde ki temel kimyasal içerik olarak;; steroller, izolektin, yağ asitleri, skopoletin ve polisakkaritler yanında aglutinin, asetofenon, alkoloidler, asetilkolin, astragalin, klorojenik asit, butirik asit, klorofil, kafeik asit, karbonik asit, kolin, histamin, kumarik asit, folasin, formik asit, fridelin, pantotenik asit, kamferoller, lektinler, lecithin, lignanlar, linoleik asit, linolenik asit, palmitik asit, ksantofil, quersetin, stosteroller, quinik asit, skopoletin, serotonin, stigmasterol, terpenler, violaksantin, suksinik asit bulunmaktadır.
Violaksantin lecithin Astragalin
Isırgan otu, eski çağlardan günümüze gıda, çay, lif elde etmede tekstil hammaddesi kaynağı olarak ve romatizma tedavisinde halk ilacı olarak bir rubefacient (kızarıklık yaratıcı etki) ilaç yapımında ve yine halk tıbbında, bitki ekstrelerinden haricen, ekzama ve romatizma tedavisi ile kafa derisindeki kan sirkilüsyonunu hızlandırıcı ve saçlardaki yağlanmayı ve kepeklenmeyi azaltıcı etkisinden dolayı saç dökülmesinde, oral yolla diabet ve kansere karşı kullanılmıştır. Isırgan otu yaprakları ve tohumlarının tek başına ya da diğer bitkilerle birlikte diyabet, ekzema, hemoroit, karaciğer iltihaplanması, anemi, romatizma ve prostat kanseri gibi hastalıkların tedavisinde kullanıldığı bilinmektedir. Bitkinin analjezik ve ağrı kesici, antimikrobiyal, antibakteriyel, tansiyon düşürücü ve antidiyabetik, kardiyovasküler, diüretik, antiemflamatuar ve antiromatizmal (mafsal ağrılarını giderici) etkilerini bildiren pek çok araştırma mevcuttur.
Bitki, ülkemizde halk hekimliğinde yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Türkiye genelinde yürütülen etnobotanik bir çalışma ile ısırgan otunun halk arasında, kanser, böbrek rahatsızlığı, solunum yolları rahatsızlığı ve öksürük tedavisi, saç dökülmelerini önleme, nefes darlığı, felç, tansiyon, mide ağrısı, romatizma, mantar enfeksiyonları, kemik erimesi, egzama, kadın hastalıkları, hipertansiyon, böbrek taşı düşürme, karaciğeri koruma, hemoroit tedavisinde kullanıldığı belirtilmiştir.
Günümüzde, kan toksinlerini uzaklaştırarak, kan temizleyici özelliği olup kan şekerini düşürücü, bağışıklığı güçlendirici, iyi huylu prostat büyümesini önleyici, idrar yolları ile böbrek iltihap ve rahatsızlıklarında tedaviyi destekleyici, ürik asit düzeyini düşürücü, ödem giderici, karaciğer, safra kesesi ve dalağı iyileştirici, gut ve romatizma ağrılarına karşı etkinliğiyle tanınan ısırgan otunun, yaprakları kökleri ve tohumları bitkisel tedavi de tedaviyi destekleyici olarak kullanılmaktadır. Özellikle demir, vitamin ve klorofil içeriği yüksek olmasından dolayı kansızlığa karşı kullanımı tavsiye edilmektedir.
Isırgan otunun bünyesindeki mineral madde zenginliği, özellikle hayvan gübresine demir katkısı sağlamak amacıyla katıldığı, gübre olarak veya çiftlik gübresine katkı sağlayarak organik bitki yetiştiriciliğinde ön plana çıkmasına sebep olmuştur. Isırgan otu bitkisinin kozmetikte, en yaygın kullanım alanı saç dökülmelerine karşı hazırlanan şampuanlardır.